((وب سایت زبان و فرهنگ تالش))

گفتمانی منطقی پیرامون زبان،هویت و فرهنگ تالشی

صفحه‌ای مجازی برای علاقه‌مندان به مطالعه فرهنگ، هویت و زبان تالشی و آشنایی با قوم تالش به‌عنوان یک قوم اصیل ایرانی از روزگاران بسیار دوردست...
این وبلاگ با کد رهگیری 43965145 در سایت ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت گردیده است.
رایانامه: taleshi95@gmail.com

گروه تلگرامي زبان و فرهنگ تالش


گروهي به منظور گفت وگو پيرامون زبان و فرهنگ تالش؛ صفحه اي براي علاقه مندان به مطالعه تاريخ و فرهنگ تالش بزرگ
لينک دسترسي:

این گروه موقتاً از دسترس خارج می باشد


جغرافياي منطقه تالش نشين

منطقه قومی تالش که یکی از نواحی ایرانی محل سکونت قوم تالش است با مساحتی حدود ۲۳۷۳ کیلومتر مربع که در شمال غرب گیلان قرار دارد، یک سوم خاک استان گیلان را تشکیل می‌دهد. این شهرستان که نام خود را از قوم تالش گرفته و به استناد منابع و شواهد بسیار، بازمانده اقوام کادوس باستان و از همسایگان دیرین قوم گیل می‌باشد، از غرب به استان اردبیل از شمال به آستارا و از جنوب به رودبار و از شرق به دریای خزر و انزلی محدود شده و شامل شهرستانهای آستارا، تالش، ماسال،شاندرمن، رضوانشهر، صومعه سرا ،فومن ،شفت می‌باشد، همچنین جمعیت زیادی از تالشان در رشت و امام زاده هاشم و رودبار استان گیلان ساکن می‌باشند. علاوه بر این مردم مناطق عنبران (از توابع شهرستان نمین) و شاهرود و کلور (از توابع شهرستان خلخال) در استان اردبیل نیز تالش هستند.

تالش از سه جهت به کوههای تالش که ادامه رشته کوههای البرز هستند و از طرف دیگر به دریای خزر منتهی می‌شود. کشف آثار تمدن ۴۵۰۰ ساله در ییلاق (نوه دیی) تالش جلوه‌های بیشتری به این منطقه خوش آب و هوا داده‌است. همین تاریخ پرافتخار باعث شده تا سالشمار کادوسی مبدأی خود را سال ۱۵۵۸ قبل از میلاد قرار دهد.

مردم تالش به زبان تالشی تکلم می‌نمایندکه نزدیکترین زبان به زبان اوستایی می‌باشد. بخش اعظمی از تالش طی عهدنامه‌های گلستان و ترکمانچای از آن جدا شده و به روسیه ملحق شدند و هم اکنون تحت حاکمیت جمهوری آذربایجان می‌باشد.

شرايط اقتصادي و اجتماعي تالشان

از محصولات توليد شده در تالش مي‌توان به برنج، توتون و مرکبات وچاي اشاره کرد. اين تنوع و فراواني محصولات سبب شده که تالش بازارهاي هفتگي پررونقي داشته باشد. از آن جمله مي‌توان به يکشنبه بازار چوبر که اختصاص به معاملات دام دارد، پنجشنبه بازار شاندرمن که در آن انواع نهالها، دست ساخته‌هاي پشمي و نخي و فراورده‌هاي محلي مواد غذايي عرضه مي‌شود همچنين مي‌توان به چهارشنبه بازار رضوانشهر و پنجشنبه بازار تالش وسه شنبه بازار فومن اشاره کرد که در آن اغلب زنان و مردان با لباسهاي محلي حاضر شده و محصولات منطقه‌اي خود شامل برنج، انواع سبزيها و ميوه‌هاي درختي را به فروش مي‌رسانند.

شاليزارهاي تالش با چشم انداز زيبا - کاخ سبز سردار امجد در هشتپر تالش- کاخ مير احمد خان تالشخان اف در لنکران (مرکز تالشخانات در قرن ??وجدا شده از ايران)- جاده گيسوم تالش - پارک ملي هيراکانا واقع در جمهوري آذربايجان مابين آستارا و لنکران -ياناربلاق يا چشمه سوزان در منطقه آرچيوان نزديک آستاراي جمهوري آذربايجان و روستاي تاريخي نوا ديي و ييلاق مريان وشهرک تاريخي ماسوله ودژتاريخي قلعه رودخان فومن واماکن زيارتي شاهزاده ابراهيم شفت، که همه ساله پذيراي ميليونها ايراني و جهانگرد مي‌باشد ديده مي‌شود. جاده‌هاي تالش در ايران از بالاترين درصد تصادفات (طبق آمار منتشره از راهنمايي و رانندگي ايران) برخوردار است.

سرزمین تالش











تالشان در امتداد کادوسان

کادوس ها يا کادوسيان که در منابع تاريخي قديمي آن را کاتي شان يا کاتوزيان مي گفتند از قبايل مهم ومستقل بوده اند و تالش هاي کنوني بر اساس منابع تاريخي همان کادوسي ها هستند که اکنون در غرب گيلان و شرق اردبيل حضور دارند و در گذشته از نظر سياسي قدرت مسلط منطقه را تشکيل مي دادند و زندگي آنان بيشتر بر مبناي نيمه شباني استوار بود، اما با توسعه ي کشت غلات در ناحيه تالش و پاره اي از کشت هايي مانند چاي و توتون در فومنات شکل زندگي آنان تغيير يافت و به يکجا نشيني تبديل شد . گفته مي شود کادوس يوناني شده کلمه تالوش است که در قرون بعد طالش يا تالش شده است .نامي که يوناني ها بر مردم سرزمين گيلان يعني گيل ها نيزداده اند .

امروزه منطقه قومي تالش در يک موقعيت قوسي شکل از رودبار به سوي کوه هاي تالش تالنکران جمهوري آذربايجان کشيده شده است وتازمان ملحق شدن بخشي از قوم تالش به روسيه در قرار داد گلستان ،تمام تالش ها در ترکيب ملي قرار داشتند

تولش کيله(دختران تالشي)
آخرين نظرات

۳۱ مطلب با موضوع «فرهنگ تالشی» ثبت شده است

اسامی چند نمونه از انواع خوراک های تالشی
(بخش نخست)

👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇

🍞انواع نان:

لِمَه
خاکَه لِمَه
خیکارَه نون
پِنجَه کَش
کٰلچَه
زِرَن

🍲انواع خورشت:

سییا قَیلَه
ایسبییَه قیلَه
سوراو
پَمَدارَه قیله
مَجو قیله
لَوَه رَنگی(خالاخاتر+ اروئَه لَوه َرَنگی)
دبرجنسته واجام(سرآکرده واجام)
دکرده آگلَه(نیمرو)
و....

🍲انواع پَتَه (تره):

کَوَه پَتَه
سیب زَمینییَه پَتَه
واجامَه پَتَه
کالَه پَمداره پته
ووزَه پته

🥘انواع کوکو:

ووزَه کوکو
سیب زمینییه کوکو
سبزییه کوکو
سیره کوکو
اشبولَه کوکو

🌮انواع شکم پر:

کولی واجام(گوجه فرنگی کال شکم پر)
ووز دنوئَه واجام(واجامه دله)
ویسوتَه مایی
ویسوتَه کرگ

🍪انواع شیرینی:

ایسبییه شیرنی
عسله شیرنی
برزآرده شیرنی
گندم آرده شیرنی
دشاشیرنی

✍️گردآورنده: ا.بدری پیرهراتی
🌸کانال ماهنامه تالش🌸

۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۰۳ شهریور ۹۶ ، ۰۸:۵۲


ماهنامه تالش در کیوسک روزنامه فروشی مرکز شهر فرانکفورت آلمان روبروی بورس فرانکفورت
عکس از آقای مهندس گل آقا کوهی عنبران
🌸کانال ماهنامه تالش🌸

۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۰۳ شهریور ۹۶ ، ۰۸:۴۰


۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۰۱ شهریور ۹۶ ، ۰۹:۵۸

توجه به فرهنگ بومی و آشناسازی دانش آموزان با فرهنگی که در آن بزرگ شده اند، همواره از اهداف مهم در برنامه درس ملی و به مراتب در سند تحول بنیادین بوده است. تمامی خرده فرهنگ هایی که در کنار هم فرهنگ بومی را پدید می آورند، دارای ویژگی ها و عناصر فرهنگی مختلفی هستند که آشنا شدن با آن ها خالی از لطف نیست؛
فرهنگ تالشان نیز دارای عناصر زنده و پویایی است که نشاط فرهنگی این قوم را رقم زده است. از جمله عناصر فرهنگ تالشی، می توان به لباس بانوان تالش اشاره کرد. مدرسه ای که من در آن جا تدریس میکنم، مدرسه ای روستایی در دل جنگل های تالش می باشد که فرهنگ تالشی از جمله لباس، زبان، آداب و رسوم و... در آن جا به مراتب بیشتر از سایر نقاط حفظ شده است. از این رو از دانش آموزانم خواستم بانوی تالشی با لباس زیبای تالشی را رسم کنند تا هم فرهنگ بومی خود را زنده نگه دارند و هم با نقش و نگارهای این لباس زیبا آشنا شوند. دو مورد از نقاشی دانش آموزانم را در زیر می بینید:




منبع این مطلب: وبلاگ امین جوانمرد - www.aminj.ir
۲ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۳۰ دی ۹۵ ، ۱۳:۵۹

دو هفته ای ست که روزنامه همشهری در صفحه « اجتماعی استان ها »- که هر شنبه جزو صفحات آن است-اقدام به جعل حدود و مرزهای سیاسی و جغرافیایی استان های اردبیل و گیلان می نماید و در اقدامی نسنجیده و نابخردانه اقدام به کاری می نماید که دو فردای دیگر ممکن است از جمله عوامل برهم زدن نظم اداری، اجتماعی،سیاسی شود و در نهایت موجب درگیری قومیتی گردد.
این روزنامه در دو شماره اخیر خود که یکی در مورخ سیزده شهریور نودوپنج منتشر شده و دیگری نیز یک هفته پیش تر از آن ، اقدام به ثبت دو منطقه حیران در شهرستان آستارا و اسالم در شهرستان تالش ‌به نام استان اردبیل  نموده است. در حالی که همه می دانند حیران بخشی از آستاراست و ارتباطی به اردبیل ندارد و همچنین همه می دانند اسالم هم جزو شهرستان تالش است و هیچ ارتباطی از نظر اداری و سیاسی و تقسیمات کشوری به استان اردبیل ندارد.
این کار روزنامه همشهری اگر چه به ظاهر ساده و فاقد اهمیت می باشد،اما به نظر می رسد نتیجه یک شیطنت ژورنالیستی می باشد که می توان گفت در پشت پرده یا دست هایی در کارند تا موجب ایجاد درگیری بین دو استان و اقوام ساکن در آن ها شوند،یا بی سوادی مسئول صفحه مورد نظر چنین دستپختی را به بار آورده است. هرچند این اتفاق اهمیت خاصی ندارد و نیازی هم به توجه خاص به آن احساس نمی شود،اما از آن جا که برخی مدعیان هر سند مضحکی را در آینده به عنوان یک اثر به ثبت رسیده مورد استفاده که نه،بلکه مورد سواستفاده قرار می دهند تا بتوانند به اهداف خاص خود برسند،این نگرانی هم وجود دارد که کشورگشایان سندساز با استناد به این دو عکس اسالم و حیران را جزو استان اردبیل و آذربایجان خیالی شان بپندارند و مدعی آنان شوند و...
لذا از شما عزیزان درخواست می شود، در صورتی که برای تان امکان دارد با شماره 02188932308‌ که مربوط به صفحه  اجتماعی استان ها در روزنامه همشهری است،تماس بگیرید و نسبت به انجام این جعل و تحریف توضیحات و اعتراضات خود را اعلام نمایید تا یا روزنامه همشهری اقدام به چاپ توضیحات اصلاحی نماید،یا نسبت به درج توضیحات درباره عکس های مناطق تالش نشین استان گیلان در شماره های آینده دقت لازم را به عمل آورد. چه به نظر می رسد اندیشه ای خاص در پشت این جریان به صورتی حساب شده دارد کار را پیش می برد و چه بسا در شماره های آینده شاندرمن،ماسال،پره سر ،فومن و... نیز جزو استان اردبیل معرفی شوند.

به قلم: آقای شهرام آزموده





۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۱۸ شهریور ۹۵ ، ۰۰:۲۴

اگر فرهنگ را خط مش زندگی و اساس زندگی جمعی انسان بدانیم که سینه به سینه، نسل به نسل، به آیندگان منتقل می‌شود، پس به ساز و کار فرهنگ باید توجه جدی داشت؛
فرهنگ مجموعه عقاید، آداب و رسوم، هویت، زبان و به طور کلی شناسنامه یک ملت است که می‌تواند به زندگی پایدار انسان کمک کند. یک فرهنگ هیچگاه از بین نمی‌رود بلکه در هر دوره ممکن است یکسری عناصر جدیدی به فرهنگ اضافه شود و یا از آن حذف شود، نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که فرهنگ هیچگاه از بین نمی‌رود هر چند ممکن است از لحاظ کیفیت و کمیت دچار دگرگونی شود.
فرهنگ را اگر به فرهنگ قومی و فرهنگ ملی دسته بندی کنیم و یک فرهنگ دینی یا به اصطلاح، فرهنگ ارزشی به آن بیفزاییم، ساز و کار انسان در هر بعد از فرهنگ، نیازمند رعایت قواعد و قوانینی ست. فرهنگ قومی یک ملت، لباس، زبان، آداب و رسوم آن ملت را نشان می‌دهد و فرهنگ ملی انسان نیز در طول فرهنگ قومی است و آداب زندگی در یک جامعه را نشان می‌دهد. فرهنگ ارزشی نیز به ابعاد اعتقادی و بنیادی بشر تکیه دارد و در هر جامعه‌ای بر اساس نظام ارزش‌های آن جامعه، تغییر می‌یابد.
به قلم: امین جوانمرد

۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۱۷ شهریور ۹۵ ، ۱۵:۰۱


در این پست، مسیرهای گردشگری شهرستان تالش معرفی می گردد .

دانلود فایل pdf

جهت دانلود کلیک نمایید
حجم: 110 کیلوبایت


برای مشاهده تصاویر به صورت آنلاین، به ادامه مطلب مراجعه کنید

۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۱۳ شهریور ۹۵ ، ۱۴:۴۳

کَره روئن..
کره روئن یا کره روغن حیوانی که با نمک داغ و یا به زبان تالشی گِداز داده شده و در کوزه سفالی برای مدتی نگهداری کرده و به مصرف میرسانند. برای این کار بعد از اینکه مردم دامدار تالشی چند روز ماست ها را جمع کرده و در کوزه بزرگی که دهانه تنگ دارد به اسم نره یا نرخه میریزند و دهانه اش را با تکه ای از پوست گوسفند که فراوری شده می پوشانند و با نخ محکم میبندند و روی یک بالشتک یا یک دسته کاه کولش که این نره را بر رویش گذاشته و بصورت الاکلنگ بالا و پایین میبرند و تکان میدهند تا چربی و کره از ماست جداشده و این کار تا یک ساعت طول میکشد وهر چند دقیقه به چند دقیقه با یک چوب نازک و تمیز از سوراخی که در نزدیک دهانه نره هست وضیعت داخل نره رابررسی کرده تا ببینند که کره از ماست جدا شده یا نه و بعداز پایان کار محتویات داخل نره را در داخل ظرفی بزرگ خالی کرده و روغن و کره روی دوغ را برداشته ودوغ خوشمزه را می جوشانند و بایدتوجه داشت که در موقع که دوغ را بر روی آتش گذاشته اید برای اینکه بریده نشود نباید آن را بهم زد.
حالا کره را با یک تکه سنگ نمک قرمز در ماهی تابه یا قابلمه گداز یا داغ میکنند و آنگاه که روغن به اندازه کافی نمک را جذب کرد و وقتی حباب های درشت در اطراف روغن بلند شد، آن را برمیدارند و به محض سرد شدن کره زرد خوشرنگ دانه دانه شده را در کوزه میریزند که فوق العاده خوش طعم و خوش بو است بخصوص روی پلو این روغن را بریزند خوش طعم خواهد شد. نوش جان
متن از بانو زلیخا صبا

۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۰۶ شهریور ۹۵ ، ۰۸:۵۰

در گذشته های دور شیر زنان سرزمین تالش که وسعتش از ماسوله تا استاراخان می باشد بعداز برداشت محصول از مزرعه برنج هرروز یا یک روز در میان در گوشه ای از تیلاوار ویا در زیر یک سقف پره مانند تنهایی یا به کمک یک یاورروزی دوتادونیم کوهه( هرکوهه سی کوتاله وهر کوتاله هفت چنگه وهر چنگه یک مشت شالی بود) با این وسیله که اسمش گوچین که ساخت دست چوتاش یا چوب تراش های محلی بود که هر ساله زمان خرمن کوبی یا ژه کری درمحل می فروختند وبعداز خرید مردان خانواده انرا قالب بندی میکردندتا بصورت انحنا در آید تابرای کوفتن برروی شالیها برای کوبنده راحت باشد .به ژه یا چو تبدیل میکردند
ژه کری یا جدا کردن جو از شالی ها با گوچین به این ترتیب بودکه دونفری که این کار می کردند اول یکی با گوچین سر خوشه شالی میکوبید وقتی گوچین را روی سر بلند میکرد نفر دوم گوچین را روی خوشه می آورد.
معمولا ده کوتاله ده کوتاله روی کف تیلاوار پهن می کردندواز یک طرف دونفری با یک هماهنگی روی خوشه ها می کوبیدند وبه طرف دیگر می رسیدند و بعد به طرف دیگر بر میگرداندندو این کوفتن را تکرار میکردند و بعد کوتاله ها را از بندینه باز کرده دسته دسته با یک وسیله به اسم له له از جنس نی که یک طرفش را تراش داده بودن پِتار میزدند یعنی باقیمانده جو یا ژه را از خوشه جدا میکردند وبعد رده میکردند یعنی کاه و کولش را جدا کرده و دسته بندی میکردند و ژه و یا جو را تبک میزدند تبک زنی اینگونه بود که با سینی چوبی جورا به هوا بلند کرده و دوباره به سینی برمیگشت و در نتیجه خرده های کاه به علت سبکی از ژه یا جوبه خارج می افتاد... درود بر شیر زنان تالش
متن از:  بانو زلیخا صبا

۱ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۰۶ شهریور ۹۵ ، ۰۸:۴۰

یادم می‌آید سال‌های گذشته وقتی‌که میوه‌ها و محصولات زراعی مردم قابل برداشت می‌شد، این میوه‌ها و محصولات به بنگاه‌های رشت و اردبیل و تهران جهت فروش برده می‌شد. دو سالی است که جوانان غیور منطقه تالش، میوه‌های محلی تالشی را در کنار جاده به مسافران و رهگذران به فروش می‌رسانند. این کار نه تنها باعث رونق کسب‌وکار در منطقه شده است بلکه از انحرافات اجتماعی جوانان نیز جلوگیری می‌کند. در این میان، میوه‌هایی همچون انجیر، سیب محلی، گلابی، کدوتنبل، دستنبو به چشم می‌خورد که طبیعی و محلی بودنشان طعم خاصی را به آن‌ها بخشیده است. هر وقت راهتان به تالش افتاد حتماً از این میوه‌ها برای دوستانتان به ارمغان ببرید.


متن و تصویر از آقای امین جوانمرد

۰ نظر موافقين ۰ مخالفين ۰ ۲۷ مرداد ۹۵ ، ۰۰:۰۲
۱ ۲ ۳ ۴ بعدي