وب سایت زبان و فرهنگ تالش، یکساله شد

به مدد خداوند متعال و یاری دوستان و همکاران فرهنگی گرانمایه بخصوص اساتید فعال در حوزه ی فرهنگی، وب سایت زبان و فرهنگ تالش از تابستان سال گذشته تا به امروز فعالیت فرهنگی خود را انجام داده است. امید است مورد توجه ی دوستان قرار گیرد.

با تشکر

نام اندام های بدن به زبان تالشی

نام اندام های بدن به زبان تالشی

کاری از آقای رمضان نیک نهاد

مسیرهای گردشگری شهرستان تالش

در این پست، مسیرهای گردشگری شهرستان تالش معرفی می گردد .

دانلود فایل pdf

جهت دانلود کلیک نمایید
حجم: 110 کیلوبایت

---

برای مشاهده تصاویر به صورت آنلاین، به ادامه مطلب مراجعه کنید

یک متن به زبان تالشی و ترجمه ی آن به زبان فارسی

متن به زبان تالشی
خانواده نقش، هردنون/خردنون تربیتده(نقش خانواده در تربیت کودکان)
ایله خردن زمونی کی دنیو مویده،هیچی بْم دنیوکو زوندَنی. اولین محیطی که خردن اَیو اودمونه آشنا بِدَه،خانوادَیه. نَنَه اولین موجودیه کی ایله خردن خانوادکو بَنَه آشنا بده. نَنَه بشوی کَردِی کی  خردن هرجور کی پِدَشِ تربیت بْکَه. ایله خانوادکو، دَدَ ممکنه کی وِ خردونن تربیتینه آشنا نبو، امّا نَنَه تأثیر خیلی وی اَرِه.
بعضی نکاتی کی خانواده بَپِه بَ توجه بْکَه:
1-اشتن خردنو،چوکه نوم بْچینی
2-اشتن خردن، نموجنه آشنا بْکَ
3-خردن، چوکه محیطیون ببه و معنوی جهتده بَ رشد بده
4-بزْنکی، خردنش کینَه همرویِ و کینه رابطش هِسته
5-اشتن خردن، معنوی و محبت آمیزه پاداش بْدَ. مادی پاداش،اثرش وِ نیَب.
6-اشتن خردنو،زمینه فراهم بْکَه تا چَ استعداد شکوفا ببو

ترجمه به زبان فارسی:
نقش خانواده در تربیت کودکان
یک کودک وقتی به دنیا می آید، چیزی از دنیا نمی داند. اولین محیطی که کودک در آن با انسان ها آشنا می شود، خانواده است. مادر اولین موجودی است که یک کودک در خانواده با آن آشنا می شود. مادر می تواند کودک خود را هر طور که بخواهد تربیت کند. در یک خانواده، پدر ممکن است با تربیت کودک آشنا نباشد، امّا تأثیر مادر[در تربیت] بسیار است.
بعضی از نکاتی که خانواده باید به آن توجه کند:
1-برای فرزند خود، نامی نیکو گلچین کند.
2-فرزند خود را با نماز آشنا کند.
3-فرزند خود را به محیط های خوب ببرد و از لحاظ معنوی، موجب رشد او گردد.
4-بداند که فرزندش با چه کسی دوست است و با چه کسی رابطه دارد.
5-به فرزند خود، پاداش معنوی و محبت آمیز دهد. پاداش مادی،اثرش بادوام نیست.
6-برای فرزند خود، زمینه را فراهم کند تا استعدادش شکوفا شود.

به قلم: آقای امین جوانمرد

معرفی الفبای لاتینی و فارسی برای نوشتار زبان تالشی

جهت مشاهده و دانلود به ادامه مطلب مراجعه فرمایید.

سُفَند (فلاخن) در فرهنگ تالش

سُفَند (فلاخن)
«فَلاخَن» یا قلاب‌سنگ، ابزاری جنگی بود که برای پرتاب چیزهایی مانند سنگ از آن بهره می‌بردند. فلاخن از رشته‌ای پشمی یا ابریشمی ساخته می‌شده است. امروز بیشتر در نزد چوپانان کاربرد دارد.
فلاخن در متن‌های پارسی به گونه: (فلاخان، فلخمان، پلخمان، فلماخن، بلخم، دستاسنگ، دست سنگ، قلباسنگ، فلماسنگ، کلاسنگ و کلماسنگ) نیز نوشته‌شده است. در برخی از شعرهای پارسی نیز به کار رفته است مانند این شعر از جامی:
نخستین خواند استادان پرفن که بستند از برایش یک فلاخن
فلاخن یک جنگ‌افزار کهن است که خاستگاهش به درستی آشکار نیست ولی به نظر می رسد در دوره نوسنگی در حوزه مدیترانه بیشتر کاربرد داشته‌است. اگر استرالیا را مستثنی بگیریم می‌توان گفت که فلاخن در همه‌جای جهان زمانی کاربردی داشته‌است. البته آشکار نیست که گسترش این ابزار در پیوند با مردمان کهن با یکدیگر بوده است یا اینکه مردمان پراکنده خودشان جداگانه به این اختراع رسیده‌اند.
هومر و بسیاری از نویسندگان یونانی به این جنگ‌افزار اشاره کرده‌اند. در ۴۰۱ (پیش از میلاد) یونانیان در جنگ با اردشیر دوم هخامنشی از سپاه فلاخن‌انداز او بسیار آسیب دیدند و به ستوه آمدند. (ویکی پدیا)

سُفَند یکی از ابزارهای جنگی تالشان بوده که هنوز هم درمیان چوپان‌ها کاربرد دارد و برای هدایت دام‌ها از آن استفاده می‌کنند بدین صورت که سنگی را در قلاب سُفند قرار می‌دهند و به سوی دام‌ها پرتاب می‌کنند تا دام‌هایی که درخلاف مسیر مورد نظر حرکت می‌کنند را به مسیر برگردانند. سرعت پرتاب سنگ با این وسیله بسیار بالاست و به راحتی می‌تواند یک انسان را از پای درآورد. وقتی سنگ را در سُفند قرار می‌دهند آن را چند بار بالای سرمی چرخانند تا سنگ باسرعت بیشتری پرتاب شود. بنده افرادی را دیده‌ام که تبحر خاصی در پرتاب سنگ با این وسیله دارند و به راحتی می‌توانند هدف مورد نظرشان را نشانه گرفته و سنگ پرتابی را به هدف بزنند. به نظر بنده خود کلمه سُفند که آنرا سُپند هم تلفظ می‌کنند متشکل از دو جزءاست: (س + فَند) که «س» همان سنگ است که در اسالم به سنگ، «س» گفته می‌شود و قسمت دوم، «فند» یا همان وَند که بن فعل «انداختن» است مثل بَی وَند که می‌شود بی انداز. در نتیجه این کلمه سفند/سپند  معنی «سنگ انداز» را می‌دهد.
 و یا احتمال دارد سغوَند بوده که درمنطقه خطبه سرا و کشلی سغ را سنگ معنی می‌کنند که غ حذف شده و به صورت سُفَند یا سُپَند تلفظ می‌شود.

متن و تصویر از: آقای رحیم شایگان

بیاییم از زمین های تالش مراقبت کنیم

دوستی تعریف میکرد: پدر خدابیامرزش همیشه بهشون میگفت شماهایی که انقد از این طبیعت و روستاهاتون فراری هستین، یه روزی میشه آرزوی این طبیعت و زمین هارو خواهید داشت و از اونایی که این زمین هارو بهشون فروختین، التماس میکنین که دوباره بهتون کمی از این زمین هارو بفروشن.....😔😔
هم قومی های عزیز، تالش های دوست داشتنی، یه سوالی ازتون داشتم! میخواستم بپرسم تابحال از گیلان خارج شدین تا ببینین بیرون از این سرزمین چه خبره؟!! تابحال بیرون رفتین تا ببینین تو چه بهشتی زاده شدیم و زندگی میکنیم؟! تابحال رفتین بیرون تا ببینین قطعی آب و در حسرت یه درخت بودن واسه سایه یعنی چی؟! احتمالن خیلی هامون این صحنه هارو ندیدیم و نچشیدیم..... متاسفانه یکی دو سالیه سر و کله ی غیربومی ها به سرزمینمون باز شده. این روزها ماشین های پلاک تهران و اصفهان رو زیاد میبینیم توی سرزمین های تالش نشین.... اومدن چه با قیمت ارزان و چه حتی با قیمت مناسب، این زمین های آبا و اجدادی رو ازمون بخرن. حتمن خبر دارین کل ایران با بحران کم آبی و خشکسالی مواجهه و چیزی نمیگذره که کوچ غیربومی های پولدار مثل تهرانی ها و اصفهانی ها و تبریزی ها به سرزمینمون شروع میشه و اونها که بیان فک و فامیلهاشون رو هم با خودشون خواهند آورد و بنظرتون اینجا دیگه جایی برای ما هست؟! فک نکنم...... اومدنِ اونها همانا و تخریب طبیعت تالش و ویلاسازی های غیرهمساز با معماری منطقه و شلوغ شدن بیش از حد این سرزمین و طبیعتن خشکسالی ها و تغییر آب و هوای این بهشت دوست داشتنی همانا...... ما تالشها هم ساده دل.... بدون اینکه متوجه باشیم داره همون بلایی که سره مازندران اومد سره ماها هم میاد. راستی میدونین چه بلایی سره مازندرانی ها اومد؟!!! بذارین براتون بگم: مازندرانی ها هم یه روزی طمع پول کردن، زمین هاشونو به غیربومی ها فروختن، غیربومی ها این زمین ها رو تبدیل به ویلا کردن، ویلاهایی که هیچ تناسبی با معماری مازندران نداشتن، همین باعث شد که مازندران از ریخت بیفته و صمیمیتش رو از دست بده، الان هر کسی از گیلان و مازندران رد میشه این رو میگه که مازندران هیچ صفایی براش نمونده و فقط و فقط پُر شده از ویلاهای مدرن که تمام طبیعت مازندران رو نابود کرده و رنگ و بوی مازندران رو ازش گرفته. از طرفی این برخورد و معامله میان مازندرانی ها و غیربومی های پولدار باعث شد خصوصیات و اخلاق مازندرانی ها برگرده،. بومی هایی که یه زمانی پر از سادگی و صمیمیت و اخلاق مداری بودن رفته رفته تبدیل شدن به مردمی که فقط پول براشون مهم بود و زرنگی کردن در معامله رو خوب یاد گرفته بودن...... لابد میدونین چی میگم......... شکی نکنین که این بلا سره ماها هم میاد اگر که آگاه نباشیم و تمام هویت و فرهنگ و زبان و انسانیتمون رو از دست میدیم....
البته هنوز خیلی دیر نشده و این موج زمین خریدن ها تازه شروع شده..... قبول دارم میگین: تالش فقیره و پول نداره و مردم ناچارن این کار رو بکنن اما این واقعن توجیه خوبیه؟!! هرگز... این فقط پوشاندن صورت مسئله ست..... ما میتونیم از این زمین ها هزار و یک استفاده بکنیم، هزار و یک فعالیت اقتصادی که میتونیم با این زمین ها راه بندازیم...... پس بیایم مردممون رو آگاه کنیم، مردمی که تابحال بیرون از این سرزمین نرفتن و دیگر مناطق بیابانی ایران رو ندیدن، مردمی که نمیدونن در آینده چه فاجعه ای ممکنه به بار بیاد....... راه براش هست. فقط باید آگاه سازی کنیم و کار درست رو انجام بدیم...
بیاین نذاریم سرزمینمون رو از دستمون بگیرن...

اعضای بدن به زبان تالشی

اعضای بدن به زبان تالشی

گروه زبان و فرهنگ تالش

فارسی	تالشی	فارسی	تالشی
بینی	وینی	گلو	مْل/لوک
ناخن	مَنگْر/نَنگر	دنده	چَپَر/چَپَردَه
لُپ	جْل	ساعد دست	بیلَگ/بیلَنگْ
مژه	میجَه	کتف	خْیَه/حیَه­سَ
چشم	چَم/چَش	زیربغل	کَشَه بْن
اَبرو	بْرَ / بْ اَ	کمر	مینَ/مونَه
پیشانی	چَکوت	شکم	لَوَ/تْر
مچ پا	چْقْ	رگ	رَ/رَق
زبان	زْوون	چانه	چونَه
قلب	دیل/دْل	کلیه	وِک
شش-ریه	پْف	جگر	جیگر/جیگَ
استخوان	اَسْتَه	روده	رواَ
کیسه صفرا	زال/زُ	نای	خْلْخ
مِری	سْرَ رواَ	صورت	دْیم
لَب	لْوْ	با تشکر از کانال تالشیان در تلگرام

 

کلیپ معرفی «سرزمین تالش» کاری از سازمان میراث فرهنگی

کلیپی که تقدیم شما می شود،معرفی سرزمین تالش بوده که توسط سازمان میراث فرهنگی تهیه شده است.این کلیپ در سایت آپارات نیز معرفی شده است.با مشاهده این کلیپ می توانید تا حدود زیادی با فرهنگ و زندگی سنتی تالشان آشنا شده و با ویژگی های این قوم زیبا آشنا شوید.

جهت دانلود این کلیپ، اینجا را کلیک نمایید.

جدول اسامی برخی از حیوانات و پرندگان به زبان تالشی

زندگی در کوهستان ها و ارتفاعات،همواره با فراز و نشیب هایی همراه بوده است.به نظر می رسد مردم تالش بسیار با گونه های مختلف حیوانات سروکار داشته اند.ارتباط تنگاتنگ فرهنگ تالشی با طبیعت،باعث شده است تا زبان تالشی سرشار از لغات و اصطلاحات تخصصی در خصوص حیوانات گردد.برخی از لغاتی که در زبان تالشی برای حیوانات استفاده می شود،ریشه در زبان پهلوی دارد. جدول زیر می تواند برای علاقه مندان به فرهنگ و زبان تالش مفید باشد.

فارسی	تالشی	فارسی	تالشی
گاو	گُ/گاٚ/	خروس	سوکٚ
گوسفند	پَسٚ/گوسند/	زاغ	کَشکَرَت
بز	بٚزْ/	جوجه تیغی	تییَ گورَه/ژَژیٚ/
سگ	اٚسپَه/	سنجاب	اٚشْکْلْ/
گربه	پیشیگٚ/پوچو/پٚچو	گرگ	وَرگٚ/وَگٚ/
اسب	اَسب/مادون/	روباه	شالٚ/
مرغ	کَگٚ/کَرگٚ/	موش	مُرَه/
قورباغه	وَزَکٚ/وَرزَک/و َ چَ گاز	مار	مُر/نَلَتی
لاک­پشت	کَسٚ/	مورچه	مُژْنَه/مار جونَ/
پروانه	پَپولٚ/لُولَ پَرٚ	عنکبوت	مَلَنْدٚ/کُرَتَنٚ/َلَرز
خَر	حَ/خر	خرس	خْرسْ
خوک	خوگٚ/خو	آهو	مِسْکْل/پْرزَ
گوزن	گَنٚزَگُ/گَنْزْ	شغال	شَغُول/
ماهی	مُی/کولی/مایی	جوجه گنجشک	کیجَهْ/موچ
زنبور عسل	عَسَلَ مِش/	پشه	موچَک/پونش/پومِش
کاری از گروه زبان و فرهنگ تالش www.Tolsh.Blog.ir