کلیپ معرفی «سرزمین تالش» کاری از سازمان میراث فرهنگی

کلیپی که تقدیم شما می شود،معرفی سرزمین تالش بوده که توسط سازمان میراث فرهنگی تهیه شده است.این کلیپ در سایت آپارات نیز معرفی شده است.با مشاهده این کلیپ می توانید تا حدود زیادی با فرهنگ و زندگی سنتی تالشان آشنا شده و با ویژگی های این قوم زیبا آشنا شوید.

جهت دانلود این کلیپ، اینجا را کلیک نمایید.

لباس محلی بانوان تالش

لباس محلی بانوان تالش، با نام شَی شَلو shay shalu توسط مادربزرگ ها و زنانی که در ارتفاعات زندگی میکنند،استفاده می شود . رسم است که در عروسی های خطبه سرا،در روز حنابندان و یا در جشن های عروسی و...، چند نفر از فامیلای داماد،این لباس محلی را به صورت نمادین به تن می کنند. لباس زیبای بانوان تالش شامل دامنی است که پاجمه گفته می شود از ۱۲ متر پارچه که گاهی به ۱۴ متر هم می رسد دوخته می شود و پیراهنی  که شَوی و در برخی مناطق شَی خوانده میشود.جزء سوم این فرم زیبا جلخته می باشد(جلیقه فارسی) و دسمال که همان روسری بزرگ و سفید بانوان تالشی ست .
رنگهای شاد و خاص این لباس والبته پذیرفته شدنش در طول سالیان طوری است که به طرز عجیبی که در هیج جایی ندیده ام ، تنها پوششی ست که هم در شادی و هم در غم پوشیده میشود.در سالهای اخیر استفاده از رنگهای سِت و همرنگ و پارچه هایی که اصطلاحاً گیپور گفته میشود، به نظر می آید فرم سنتی این پوشش رویایی را به هم زده است. چرا که بر خلاف آنچه امروز مد شده این اختلاف رنگ و تضاد در رنگ پارچه ها بوده که رمز ماندگاری آن است . به اصطلاح دَرور بودن پاجمه و شوی .

جوراب دست بافت تالشی با عنوان«شولَ گواَوِه»

یکی دیگر از دست بافت های هنرمندانه ی بانوان تالشی،جورابی می باشد که به آن جوراب تالشی گویند.این جوراب در زبان تالشی شولَ گواَوِه(Shuls goave) نامیده می شود.معمولاً افرادی که در ارتفاعات تالش زندگی می کنند(چوپانان و...) از این جوراب استفاده می کنند تا در مقابل سرما،مقاومت داشته باشند.
بانو زلیخا صبا،یکی از شاعران و فرهیختگان سرزمین تالش، از جوراب دست بافت مادرش می نویسند:

"جوراب دست بافت مادرم در سالهای دور که
 قاب است به دیوار خانه ام برای یادمان دلم
 ونگاهش میکنم در وقت دل تنگی هایم
 تا تسکینی باشد"

گلیم عنبران،هنر بانوان تالشی

صنایع دستی تالش و بافتن گلیم و حصیر و ... از جمله فعالیت بانوان تالشی است.نقوش زیبا و رنگ های خاصی که در این گلیم ها استفاده می شود،نشان از هنرمندی بانوان تالشی دارد.این گلیمی که در تصویر مشاهده می کنید،گلیمی است که توسط بانوان تالشی شهرعنبران(یکی از شهرهای شهرستان نمین،استان اردبیل) بافته شده است. با تشکر از ماهنامه تالش(جناب آقای آزموده)بابت انتشار این تصویر زیبا.

تمبوره سازی مضرابی در تالش

"تمبوره" تالش نمونه ای که توسط هنرمند ارجمند "بیژن جعفری" در اوایل دهه هشتاد ساخته شد و "پرده بندی"و کیفیت صدادهی آن به تایید اساتید موسیقی از جمله استاد "قربانعلی جهاندوست" رسید
استاد "جهاندوست" با این ساز چند اجرای زیبا هم داشتند.این ساز هم اکنون در اختیار "شهریار پورمحمد" قرار دارد
ساز مهجور "تمبوره" توسط هنرمند ارجمند و نامی تالش "دکتر آرمین فریدی" از فراموشی نجات یافت. ایشان با پی گیری و عشق فراوانی که به فرهنگ موسیقایی تالش دارند این ساز را به فضای فرهنگی تالش برگرداندند و حاصل چندسال تحقیقات میدانی و ارزشمند ایشان ساخت دوباره این ساز از روی نمونه های قدیمی و نواختنش توسط هنرمندان بود.
چه زیبا خواهد بود که ساخت و نوازندگی این ساز دل نشین در جامعه ی ما رونقی بیشتر بگیرد و مردم سرزمینمان نغمات روحبخش تالشی را با آن زمزمه کنند
نگارنده:شهریار پورمحمد

"تالشه رخت" نماد بزرگواری زنان تالش

هر فرهنگی،پوشش خاص خود را دارد.مردم تالش نیز دارای پوشش خاص خود هستند.لباس زنانه در تالش،«تالشه رخت» و یا«شَی شَلو» نامیده می شود.این لباس،همواره با فرهنگ تالشی بوده است.بانوان تالش همواره با این لباس، آشنا بوده اند و در زندگی از آن استفاده کرده اند.امروزه در برخی از مناطق تالش،این لباس فراموش شده است اما در عروسی ها،بانوان تالشی از این لباس استفاده می کنند.بیاییم فرزندان خود را با این نوع لباس آشنا کنیم.زیرا پوشش ما،نشانی از هویت ماست.زنان تالش نماد شکیبایی و مهربانی و خلاقیت هستند.زن تالش در دامان خانواده ی مهربان تالش پرورش می یابد و با ذوق و تلاش خود به خودکفایی و استقلال و خلاقیت در زندگی می رسد.نماد این خلاقیت در ساخت و بکارگیری لوازم گوناگون زندگی بروزمی کند و تا تربیت فرزندانی اصیل و جانفشانی برای حفظ ارکان خانواده ادامه می یابد. عشق به خانواده و فرهنگ باستانی در زنان تالش می جوشد.زن تالش سعی می کند از کمترین امکانات بهترین بهره وری و کاربرد  ایجاد نماید

اندکی پیرامون روستای لیسارامحله خطبه سرا

یکی از بزرگترین روستاهای دهستان خطبه سرا،روستای لیسارامحله(لیسوآ،lisoa) می باشد.مسیر ورود به این روستا از کنار جاده اصلی شروع شده و تا ارتفاعات جنگل ها ادامه می یابد.مردم این روستا تماماً تالش هستند و به نظر می رسد فرهنگ و زبان تالشی در آن جا به خوبی حفظ شده است.این اهالی همچنین دارای مغازه هایی در بازار اصلی هستند و در داد و ستد ها به زبان تالشی تکلّم می کنند.وقت که می گویند:«گنج در خرابه است»؛ این جمله را به راحتی می توانید در لیسارامحله خطبه سرا به چشم ببینید.زیرا جوانان زیادی از این روستا،تحصیلات تکمیلی را طی کرده و در ادارات و ارگان های مختلف،همچون آموزش و پرورش مشغول به کار هستند. شغل عمده مردم این روستا،دامداری،زنبورداری،کشاورزی و کشت برنج است اما مشاغل صنعتی نیز دیده می شود.کشت کیوی نیز چند سالی است که در این روستا رواج یافته است.
این روستا دارای سه محله با نام های:«لیسارامحله پایین،روکی محله،لیسارامحله بالا» بوده و دارای دو مدرسه و دو مسجد می باشد.به نظر می رسد زبان تالشی در ارتفاعات این روستا به صورت غلیظ و اصیل حفظ شده است.در ارتفاعات پایین نیز زبان تالشی وجود دارد اما بعضی از اصطلاحات تالشی به صورت ناقص و یا به صورت اختصار ادا می شود.به طور کلی این روستا بهتر توانسته است فرهنگ تالشی را حفظ کند. در زبان تالشی اهالی محل، لیسارامحله به صورت های:«لیسوآ،lisoa،سُورکُنی sourkuni،جیرجَکُن jirjakun)تلفظ می شود.روکی محله نیز به صورت:«پَشکِش pashkesh) تلفظ می شود.این اسامی نشان از قدمت طولانی این روستا دارد.مذهب مردم این روستا تشیع بوده و تعدادی نیز اهل تسنن وجود دارد که با خوبی و خوشی در کنار هم زندگی کرده و مراسمات مذهبی من جمله عزاداری ها،تشت گذاری،قربانی کردن و... را در کنار هم به خوبی برگزار می کنند.میوه های محلی فراوانی در این روستا وجود دارد.از ازگیل و بِه بگیرید تا انجیر و گلابی و آلوچه و پرتقال و... .
اگر فرصت کردید،به این روستای زیبا حتماً سری بزنید.
در تصویر زیر،نمایی از روستای لیسارامحله را مشاهده می کنید:

موسیقی زیبای تالشی حنابندان با نوای هادی حمیدی

فرهنگ تالشی سرشار از آداب و رسوم های خاصی می باشد که نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند.حنابندان تالشی یکی از مراحل عروسی می باشد که دارای آیین خاص خود است.یکی از موسیقی هایی که در مراسم به گوش می رسد،موسیقی «حنابندان» می باشد.امروز این موسیقی زیبا با نوای اقای هادی حمیدی را تقدیم دوستان می کنیم.

---

جهت دانلود کلیک نمایید
عنوان: حنابندان تالشی با نوای هادی حمیدی
حجم: 4.79 مگابایت

🌺طرحی نو برای تالش نوین🌺

دوستان بزرگوار تالش
گروه مدیریتی صفحه ی مجازی"زبان و فرهنگ تالش" در نظر دارد با یاری شما فعالان و علاقمندان زبان و فرهنگ در راستای نهادینه کردن این فرهنگ باستانی در نسل جوان تالش و پرورش استعدادهای نونهالان و نوجوانان اقدام به عضوگیری و فعال کردن این عزیزان نوشکفته در گروه نماید.
از تمامی فرهیختگان ارجمند درخواست داریم در صورتیکه فرزندان آنها و یا فرزندان بستگانشان دسترسی به فضای مجازی دارند، این عزیزان را به عضویت گروه زبان و فرهنگ تالش درآورند تا در این فضای اندیشمندانه گفتمان جدیدی مبتنی بر حرکت رو به رشد نونهالان و نوجوانان آغاز گردد.
این طرح با همیاری شما بزرگواران اجرا می شود و در آن برای به حرکت در آوردن ذهن خلاق نسل جدید آنها را تشویق به گفتمان فرهنگی مطابق عناوین پیشنهادی ذیل خواهیم نمود:
*معرفی عضو جدید نونهال یا نوجوان و درخواست از او برای بیان علایق شخصی اش پیرامون زبان و فرهنگ تالش
*انجام مکالمات زنده و جذاب در خصوص آداب و رسوم و جغرافیای قوم تالش بین اعضای جدید نونهال و نوجوان و با مشارکت بزرگتران گروه
*درخواست از اعضا ی نونهال و نوجوان برای تولید شعر و متون مرتبط با تالش و انتشار آن در گروه
*درخواست از اعضای نونهال و نوجوان برای حفظ قطعات موسیقی آوازی و دستونهای تالش و انتشار آن در گروه
*درخواست از اعضای نونهال و نوجوان برای اجرای قطعات سازی موسیقی تالش و انتشار آن در گروه
*درخواست از اعضای نونهال و نوجوان برای به اشتراک گذاشتن آثار ادبی بزرگان قوم تالش در گروه
*درخواست از اعضای نونهال و نوجوان برای چت و مکالمه به زبان تالشی
*درخواست از اعضای نونهال و نوجوان برای تشویق دوستان هم سن خود و جذب آنها به گروه
*دعوت از بزرگان و مشاهیر تالش و انجام سمینار علمی و فرهنگی باحضور اعضای نونهال و نوجوان
*انجام مسابقات علمی و فرهنگی برای اعضای نونهال و نوجوان با مضامین گوناگون
*بهره مندی از پیشنهادات فرهنگی و هنری اعضای نونهال و نوجوان گروه به منظور ایجاد حس مشارکت و تقویت خلاقیت فکری آنها
🌺با سپاس فراوان🌺

گروه زبان و فرهنگ تالش-مرداد1395
https://telegram.me/joinchat/DDgTdz6XlM0CgV65GDuTPg

جدول اسامی برخی از حیوانات و پرندگان به زبان تالشی

زندگی در کوهستان ها و ارتفاعات،همواره با فراز و نشیب هایی همراه بوده است.به نظر می رسد مردم تالش بسیار با گونه های مختلف حیوانات سروکار داشته اند.ارتباط تنگاتنگ فرهنگ تالشی با طبیعت،باعث شده است تا زبان تالشی سرشار از لغات و اصطلاحات تخصصی در خصوص حیوانات گردد.برخی از لغاتی که در زبان تالشی برای حیوانات استفاده می شود،ریشه در زبان پهلوی دارد. جدول زیر می تواند برای علاقه مندان به فرهنگ و زبان تالش مفید باشد.

فارسی	تالشی	فارسی	تالشی
گاو	گُ/گاٚ/	خروس	سوکٚ
گوسفند	پَسٚ/گوسند/	زاغ	کَشکَرَت
بز	بٚزْ/	جوجه تیغی	تییَ گورَه/ژَژیٚ/
سگ	اٚسپَه/	سنجاب	اٚشْکْلْ/
گربه	پیشیگٚ/پوچو/پٚچو	گرگ	وَرگٚ/وَگٚ/
اسب	اَسب/مادون/	روباه	شالٚ/
مرغ	کَگٚ/کَرگٚ/	موش	مُرَه/
قورباغه	وَزَکٚ/وَرزَک/و َ چَ گاز	مار	مُر/نَلَتی
لاک­پشت	کَسٚ/	مورچه	مُژْنَه/مار جونَ/
پروانه	پَپولٚ/لُولَ پَرٚ	عنکبوت	مَلَنْدٚ/کُرَتَنٚ/َلَرز
خَر	حَ/خر	خرس	خْرسْ
خوک	خوگٚ/خو	آهو	مِسْکْل/پْرزَ
گوزن	گَنٚزَگُ/گَنْزْ	شغال	شَغُول/
ماهی	مُی/کولی/مایی	جوجه گنجشک	کیجَهْ/موچ
زنبور عسل	عَسَلَ مِش/	پشه	موچَک/پونش/پومِش
کاری از گروه زبان و فرهنگ تالش www.Tolsh.Blog.ir